E-Book Overview
Yaratma Cesareti, Amerikan psikolojisi ve varoluşçu psikoterapinin önde gelen ismi Rollo May'in en temel yapıtlarından biri. May, psikoloji, psikoterapi, felsefe ve sanatla yakın ilişkisinden ötürü, yaratıcılık konusunu ilginç bir perspektiften inceliyor. Tüm varoluşçular gibi o da kaygı olgusuna büyük önem vererek, değişimin kaygının içine gömülerek varılacak bir yaratıcılık düzeyinde gerçekleşeceğini vurguluyor. Geçiş dönemi psikolojisinin tüm olumsuzluğunu, yaratıcılığın zorunluluğu adına kutlayan May, "yeni olan"ın her yerde fışkırdığı bir dünyada, insanın bilindışı kaynaklara güvenmesi gerektiğini savunuyor. Bunun için de yeni bir cesaret biçiminin bireyde yaratılmasına önemli katkılarda bulunuyor. Bu kitabın, kişiye kendi kaynaklarından yararlanmakta ve günümüzdeki ahlaksal çözülmenin çöküntüsü altında kalmadan yeni bir yaşam kurmakta düşünsel destek sağlayacağına inanıyoruz.
E-Book Content
ÖZELBİL Sunuş Alper Oysal 7 Önsöz 35 Yaratma Cesareti 39 YaratıcılığınDoğası 60 Yaratıcılık ve Bilinçdışı 75 Yaratıcılık ve Karşılaşma 92 Delfi Kâhini: Bir Terapist 106 Yaratıcılığın Sınırları Üzerine 120 Biçim Tutkusu 129 Metis Yayınları İpek Sokak 9, 80060 Beyoğlu, İstanbul Yaratma Cesareti Rollo May İngilizce Basımı: The Courage to Create © Bu çevirinin bütün yayım hakları Metis Yayınları'na aittir. Birinci Basım: Mayıs 1987 Yedinci Basım: Ekim 2001 Yayıma Hazırlayan: Müge Gürsoy Sökmen Kapak Deseni: Selçuk Demire! Kapak Tasarımı: Semih Sökmen Dizgi ve Baskı Öncesi Hazırlık' Metis Yayıncılık Ltd. Kapak ve İç Baskı: Yaylacık Matbaacılık Ltd. Cilt: Sistem Müceilithanesi ISBN 975-342-190-7 İKİNCİ BASIMA SUNUŞ EKER'e "Felsefe somut gerçeklikten yola çıkmalı ve sonra tekrar somut gerçekliğe dönmelidir. Felsefenin hareket noktası öyle bir nokta olmalıdır ki, kişi bu noktadan başka bir noktadan başlayanlasın. Başka hiçbir şeyden değil de yalnız ondan başlamamızı zorunlu kılan, kendini kayıtsız şartsız üstümüze dayatan bu nokta, acıdır. Acı, ondan yola çıkmamızı gerektiren somut noktadır. Ve, acının karşısında aradığımız da mutluluktan başka bir şey değildir. Tüm düşünce, acı ve mutluluğun somut kutupları arasında kuşatılmıştır." RENE LE SENNE LA DECOUVERTE DE DIEU I. Bu kitap kendini iki önemli kavramla tanıtıyor: Yaratıcılık ve cesaret. Kitabı bulunduğu rafta keşfettiğim sırada tam da benim kafamı kurcalayan iki önemli kavramdı bunlar. Ruhsal daralımlarımdan, yalnızlığımdan sağdığım problemlerin ağına bu iki etkileyici kavram takılmıştı o sıralar. Kitabı okumak cesaret değil de, daha çok bir güven duygusuyla doldurdu beni. Yayıncıma başvurup "niye" bu kitap olduğunu tartıştım. Onlar da yeniye kucak açan, denemeci insanlar oldukları için bu kitabı çevirip yayımlamaya karar verdik. Kitabın yazarını daha önce duymamıştım. Yavaş yavaş diğer kitaplarını da edindim. Çok ilginç konular üzerine yazmıştı. May, adı belki de Türkiye'de pek işitilmemiş olmasına karşın, Amerikan psikolojisinde önemli bir isim. Varoluşçu psikolojide adı Sartre ile beraber geçerken, varoluşçu psikoterapinin en önde gelen temsilcisi sayılıyor. 8 YARATMA CESARETİ Spiegelberg May'i Amerika'da varoluşçu fenomenolojideki en önemli isimler arasına alıyor. May'in ünü yazdıklan kadar, Amerika'da fenomenolojik psikolojiye hem yaratıcılık, hem de eleştirellik açısından sağlam bir zemin hazırlamasından da geliyor. May, gençliğinin başlarında Avrupa’da ressamlık yapmış, bundan sonra da sanatsal yaratıcılık en önemli ilgi alanlarından birini oluştur muş. Yirmisindeyken Alfred Adler’Ie çalışmış. Adler'in "aşağılık kuramı"ndaki kaygı kuramını aşırı basitleştirilmiş ve genel bulmuş. Sonra May'in yaşanüsında önemli bir karşılaşma oluyor. 1933 yılında Almanya'dan kaçan iki önemli Alman'la karşılaşıyor: Kurt Goldstein ve Paul Tillich. Kurt Goldstein’ın organizma kuramı, kişinin kendini gerçekleştirmesi