E-Book Overview
Τα κείμενα του Βάλτερ Μπένγιαμιν για τον Μπωντλαίρ και το Παρίσι του 19ου αιώνα είναι τα κομμάτια που ο εξόριστος στοχαστής είχε προλάβει να ολοκληρώσει (πριν την αυτοκτονία του στις αρχές του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου) από μια ευρύτερη μελέτη για τον ποιητή - που θα αποτελούσε με τη σειρά της υπόδειγμα του μακρόπνοου, ανολοκλήρωτου έργου του για την ιστορία και τον πολιτισμό της νεωτερικότητας. Η ανάπτυξη μιας βιομηχανικής μαζικής κοινωνίας, η φαντασμαγορία του εμπορεύματος, η εικόνα του πλήθους στη μεγαλούπολη, οι φιγούρες του μποέμ, του πλάνητα, του απάχη, του δανδή, του ρακοσυλλέκτη, της λεσβίας, το χαμένο φωτοστέφανο του ποιητή, είναι χαρακτηριστικά μοτίβα μέσα από τα οποία ο Μπένγιαμιν δείχνει τον Μπωντλαίρ, στα βήματα εδώ του Μπλανκί και του Νίτσε, να επινοεί έναν μοντέρνο ηρωισμό. "Καθώς η πόλη του Παρισιού δίδαξε στον Μπένγιαμιν τη flanerie, τον μυστικό τρόπο περίπατου και στοχασμού του 19ου αιώνα, ξύπνησε φυσιολογικά μέσα του ένα αίσθημα συμπάθειας για τη γαλλική λογοτεχνία... Έχουμε να κάνουμε εδώ με κάτι που, αν δεν είναι μοναδικό, είναι όμως εξαιρετικά σπάνιο: το χάρισμα του ποιητικού στοχασμού". (Hannah Arendt)
E-Book Content
WALTER BENJAMIN ΣΑΡΛ ΜΠΩΝΤΛΑΙΡ ΕΝΑΣ ΛΥΡΙΚΟΣ ΣΤΗΝ ΑΚΜΗ ΤΟΥ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΥ Επίμετρο Adorno, Tiedemann, Buck-Morss Μετάφραση Γιώργος Γκουζούλης Α Λ Ε Ξ Α Ν Δ Ρ Ε Ι Α « Τ α " Μ ο τ ί β α " είναι σ τ η ν ουσία έ ν α ς λυ ρικός διαλογισμός πάνω στη μελαγχολι κή α π ε ρ α ν τ ο σ ύ ν η του Παρισιού του 19ου αιώνα και τη σ ύ μ φ υ τ η μοναξιά του ποιη τή.» George Steiner « Ο Μπένγιαμιν π α ρ α τ ή ρ η σ ε μ ε ο ξ υ δ έ ρ κεια ό τ ι . . . τα μάτια και τα νεύρα χρειά σ τ η κ ε ν α π ρ ο σ α ρ μ ο σ τ ο ύ ν σ τ ο καθημερι ν ό θ έ α μ α του κινούμενου π λ ή θ ο υ ς ... Τ α παρισινά πλήθη που στοιχειώνουν τα Άνθη του κακού του Μ π ω ν τ λ α ί ρ λειτουρ γούν σαν ε ρ ε θ ί σ μ α τ α κ α λ ε ι δ ο σ κ ο π ι κ ώ ν εντυπώσεων.» Siegfried Kracauer « Σ ε π ο λ λ ά σημεία ο ι τ ο ν ι κ ό τ η τ ε ς τ ω ν δυο κ ό σ μ ω ν [του Μπένγιαμιν και του Μ π ω ν τ λ α ί ρ ] συνηχούν: τ έ τ ο ι ο είναι τ ο πολύ π ρ ω τ ό τ υ π ο μείγμα σ τ ο ν Μπένγια μιν... μιας δ ι α λ ε κ τ ι κ ή ς ν ο σ τ α λ γ ί α ς και μιας βαθιάς μ ε λ α γ χ ο λ ί α ς που είναι πέ ραν τ η ς δ ι α λ ε κ τ ι κ ή ς ... Π ι σ τ ε ύ ω ότι, ό σον αφορά τη ν ε ω τ ε ρ ι κ ό τ η τ α , και ο Μ π ω ν τ λ α ί ρ είδε τ α π ρ ά γ μ α τ α κ ά π ω ς έ τσι ... α λ λ ά με ένα πιο ν ω π ό β λ έ μ μ α απ' ό,τι ο Μπένγιαμιν, ό π ω ς κι ο Μπένγιαμιν τα είδε με ένα πιο ν ω π ό β λ έ μ μ α α π ' ό,τι ε μ ε ί ς σ ή μ ε ρ α . Ό σ ο πιο κ ο ν τ ά είναι κ α νείς σ τ η στιγμή τ η ς ρ ή ξ η ς τ ό σ ο κ α λ ύ τ ε ρα β λ έ π ε ι . » J e a n Baudrillard « Μ ά λ λ ο ν ο Μπένγιαμιν δεν υ π ε ρ έ β α λ λ ε ό τ α ν είπε σ τ ο ν Α ν τ ό ρ ν ο ότι κ ά θ ε ιδέα σ τ ο βιβλίο του για τον Μ π ω ν τ λ α ί ρ και το Παρίσι του 19ου αιώνα "θα έ π ρ ε π ε κ α τ ά β ά θ ο ς να α ρ π α χ τ ε ί μ έ σ α από μια περιο χή όπου κυβερνά η τ ρ έ λ α " . » Susan Sontag ΣΑΡΛ ΜΠΩΝΤΛΑΙΡ ΕΝΑΣ ΛΥΡΙΚΟΣ ΣΤΗΝ ΑΚΜΗ ΤΟΥ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΥ ΚΡΙΤΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ Υπεύθυνος: Λευτέρης Αναγνώστου Walter Benjamin ΣΑΡΛ ΜΠΩΝΤΛΑΙΡ ΕΝΑΣ ΛΥΡΙΚΟΣ ΣΤΗΝ ΑΚΜΗ ΤΟΥ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΥ Επίμετρο THEODOR W. ADORNO ROLF TIEDEMANN SUSAN BUCK-MORSS Μετάφραση ΓΙΩΡΓΟΣ ΓΚΟΥΖΟΥΛΗΣ Επιμέλεια ΚΩΣΤΑΣ ΛΙΒΙΕΡΑΤΟΣ ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΥ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ Τίτλος πρωτοτύπου: Charles Baudelaire. Ein Lyriker im Zeitalter des Hochkapitalismus © Suhrkamp Verlag, Frankfurt am Main, 1955, 1969, 1974 © για την ελληνική γλώσσα, Εκδόσεις Αλεξάνδρεια, Σόλωνος 133, 106 77 Αθήνα, τηλ. 3606305, fax 3638173 Η μετάφραση έγινε από τη γερμανική γλώσσα. Η έκδοση αυτή είχε την οικονομική υποστήριξη του Inter Nationes. Πρώτη έκδοση: Ιούλιος 1994 Η φωτογρα