CEVDET KUDRET
..
OrneRlerle
edebiyat bil�ileri Cilt- 1
•• --
.... .INKllAP .il.
©
2003, İnkılap Kitabevi Yayın Sanayi ve T ic. A.Ş.
Bu kitabın her türlü yayın hakları Fikir ve Sanat Eserleri Yasası gereğince inkılap Kitabevi Yayın Sanayi ve Tic. A.Ş.'ye aittir.
Dizgi Girişim Dizgi
Yayına Hazırl�an S. Asaf Taneri
Kapak Tasarım Aret Demirkaynak
_
Bask!
ANKA BASIM Matbaacılar Sit. No. 38 Bağcılar-İstanbul
lSBN
975-10-1962-1
04 05 06
••
9876543
-
. ... .il. INKILAP .
Ankara Caddesi No: 95 Sirkeci· 34410 ISTANBUL Tel: (0212) 514 06 10 - (Pbx) • Fax: (0212) 514 06 12 Web sayfası: http://www.inkilap.com e-posta:
[email protected]
Metin incelemelerinin ne kadar üstüne düşsek azdır; her türlü bilgiye ulaş mak için en kısa, en zevkli yol budur; her şeyi ilk elden alın, kaynağa gidin; metni evirin çevirin, ezberleyin, fırsat düştükçe kullanın; hele anlamını bütün genişliğiyle, incelikleriyle anlamaya bakın; metni yazanın türlü düşüncelerini birbirine bağlayın, ilkelerini uzlaştırın, sonuçlarını da kendiniz çıkarın. Yorumcular ne yapıyorlarsa sizin de onu yapmanızı istiyorum; ancak kendi bilgilerinizin yetmediği yerde yorumcuların bilgilerinden ve görüşlerinden ya rarlanın; onların açıklamaları hiçbir zaman sizin malınız olmaz, kolayca aklı nızdan çıkabilir. Buna karşılık, sizin gördükleriniz kendi zihninizden doğmuş tur ve sizde kalır; onları konuşurken, danışırken, çekişirken, tartışırken ara madan bulursunuz. (La Bruyere)
- III -
İÇİNDEKİLER GİRİŞ (1) Yardımcı okuma parçaları: Recai-zade Mahmut Ekrem, Edebiyat, 1 - Ö rnekler: Ankara 'da yoksul halka parasız ilaç dağıtacak belediye ecza nesi hizmete açıldı, 2; Anayasa (birkaç madde), 2; Hurma ağacı, 3; Ahmet Ha şim, Bir ağaç karşısında, 3 Dünyada Başlıca Uygarlık Kuşakları (5) Yardımcı bilgiler: Türk Edebiyatı, 6
BİRİNCİ KESİM
ANLATIM YOLLARI (15-433)
Yardımcı okuma parçalan: Moliere, Nazım, Nesir, 17; Recai-zade Mahmut Ekrem, Nazım, Nesir, 17 Birinci Bölüm - Nesir (18-34)
Ö rnekler: Ziya Gökalp, Zevk, 19; Sabahattin Eyuboğlu, Halktan yana, 19; Vedat Günyol, Ateş yakmak, 19; Ruşen Eşref Ünaydın, Damla damla, 20 Devrik Cümle (21)
Yardımcı okuma parçaları: Nurullah Ataç, Devrik cümle, 22. Nurullah Ataç, Okumak, 23
-
Örnekler:
Türk Edebiyatında Nesir (25-29)
Yardımcı okuma parçaları: Ziya Gökalp, Yazı dili ve Konuşma dili, 30. Örnekler: Savlar, 31; Kül Tigin yazıtı, 31; Oğuz Kağan Destanı, 32; Kitab-ı De de Korkut, 32; Aşık Paşa-zade, Süleyman Şah'ın ölümü, 33; Lamii, Nefahat-ül üns (Yunus Emre), 33; Sinan Paşa, Tazarruname, 34; Fetvalar, 34; Koçi Bey, Ko çi Bey risalesi (Reaya fukarası ahvali beyanındadır), 35 -V-
İkinci Bölüm - Nazım (36-433)
Yardımcı okuma parçalan: Nurullah Ataç, Şiir mi güç, nesir mi? 37. Örnekler: Karacaoğlan, Semai, 39; Faruk Nafiz Çamlıbel, Çoban çeşmesi, 39; Ahmet Muhip Dıranas, Şehrin üstünden geçen bulutlar, 40
-
Nazmın Nesre Yaklaştırılması (41)
Yardımcı okuma parçalan: Yahya Kemal Beyatlı, Nesirleşen şiir dili, 42; Örnekler: Tevfik Fikret, Çınar, 44; Sabahattin Eyuboğlu, Manzum nesir, 43. Mehmet Akif, İstibdat, 45 -
Nazım ile Nesir'in Kullanıldıkları Yerler (45)
Örnekler: Erzurumlu Darir, Muhammed'in doğuşu, 46; Süleyman Çelebi, Meulid (Muhammed'in doğuşu), 46; Şükrullah, Kosoua savaşında I. Murat'ın öl dürülüşü, 46; Ziya Gökalp, Dil Türkçülüğünün ilkeleri, 47; Ziya Gökalp, Lisan, 4 7; Hüseyin Cahit Yalçın, Ev sevgisi, 48; Yusuf Ziya Ortaç, Evim, 48; Necip Fa zıl Kısakürek, Kaldırımlar, 49; Peyam