Türkmen Galalary Hakynda Rowaýatlar

TÜRKMENISTANYŇ MILLI MEDENIÝET «MIRAS» MERKEZI TÜRKMENBAŞY ADYNDAKY TÜRKMENISTAN MILLI GOLÝAZMALAR INSTITUTY TÜRKMEN GALALARY HAKYNDA ROWAÝATLAR Çapa taýýarlan Baýrammyrat Baýmyradow AŞGABAT «MIRAS» 2004 UOK 398.361 T90 T90 Türkmen galalary hakynda rowaýatlar. A.: Türkmenistanyň milli medeniýet «Miras» merkezi, 2004 — 176 s. JOGAPKÄR REDAKTORLAR Hramow W.M., Bekiýew A.R., Aşyrow A.A. REDAKTOR A. Durdyýewa, dil-edebiýat ylymlarynyň kandidaty Türkmen galalary hakyndaky rowaýatlar Türkmenistanyň Ömürlik Prezidenti Beýik Saparmyrat Türkmenbaşynyň howandarlygynda ilkinji gezek neşir edilýär. Ýygyndy Türkmenbaşy adyndaky Türkmenistan Milli golýazmalar institutynyň golýazmalar hazynasynda saklanýan birnäçe çeşmeler esasynda taýýar edildi. Türkmen galalary hakyndaky rowaýatlar medeni we ruhy gymmatlyklarymyzyň bir bölegidir. Olar halkymyzyň hakydasynda dilden-dile geçip, çeperleşip, milli ruhda biziň günlerimize gelip ýetipdir. TMMMM №009 TDKP №34 2004 KBK 82.3.(2Tü) © Türkmenistanyň milli medeniýet «Miras» merkezi, 2004 ý. Türkmen galalary hakyndaky rowaýatlar, 2004 ý. Baýmyradow B., Çapa taýýarlama, sözsoňy, 2004 ý. 2 Garaşsyz we baky Bitarap Türkmenistanyň Ilkinji we Ömürlik Prezidenti Beýik Saparmyrat Türkmenbaşynyň howandarlygynda neşir edilýär. 3 4 GEÇMIŞIŇ ÝAŇY — GELJEGIŇ DAŇY Türkmeniň ykbal asmanyndan nur saçýan Garaşsyzlyk halkymyza diňe bir Altyn eýýamyň altyn gapysyny açyp bermän, eýsem onuň asyrlaryň jümmüşinden gözbaş alýan ýol-ýörelgelerini, däp-dessurlaryny, edim-gylymlaryny täzeden dikeltmeklige, medeni we ruhy miraslarynyň ilgünüň köňül ganatyna öwrülmegine hem giň mümkinçilik berdi. Bu bolsa häzirki türkmen döwletiniň berk taryhy binýat esasynda gurulýandygyny alamatlandyrýar. Türkmen topragy müňlerçe ýyllaryň dowamynda dünýä medeniýetiniň umumy taryhy üçin ähmiýetli wakalaryň mesgeni boldy. Bu toprak ekerançylyk, maldarçylyk, ylym, medeniýet we sungat sallançagy boldy. Alymlar biziň eýýamymyzdan 6 müň ýyl öň türkmenleriň ata-babalarynyň öňdebaryjy bilimleri özleşdirendigini nygtaýarlar. Irki ekerançylyk zamanasyndaky türkmen jemgyýetleri Garadepe, Göksüýri, Ýylgynly ýaly oturymly ýerleri — ajaýyp ýadygärlikleri miras goýdy. Gadymy oguz-türkmen döwleti, Parfiýa zamanasy, seljuk türkmenleriniň döreden onlarça döwletleri, osman türkmenleriniň soltanlyklary we beýleki türkmen döwletleri adamzadyň syýasy taryhynda özboluşly adalat baýdagy 5 bolup pasyrdady. Hut şonuň üçin hem Türkmenistany dünýä taryhynyň ösüşinde Hytaýyň, Mesopotamiýanyň, Müsüriň hatarynda goýýarlar. Ata-babalarymyz dünýä gymmatlyklarynyň arasynda özboluşly, milli öwüşgin bilen lowurdaýan ruhy we medeni baýlyklary bize miras galdyrdy. Medeni miras — bu perzendiň üstünde kökenek gerýän türkmen enesiniň hüwdüsidir, agras türkmen gojasynyň pendi-nesihatydyr. Mukaddes topragy gany bilen goran gaýduwsyz gerçegiň iň soňky demdäki wesýetidir, naçar doganyň gerçegiň jesedini ýuwýan ajy gözýaşydyr. Medeni miras — bu türkmeniň şan-şöhratdan doly geçmişine buýsanjydyr, şu gününe söýgüsidir, ertirine ynamydyr. Medeni miras — bu gadymy hem müdimi halkymyzyň asyrlaryň dowamynda hoşalap çöplän paýhas hakydasydyr, şu gününe ygtybarly ynamydyr, ertirine ýol çelgisidir. Mahlasy, medeni