E-Book Overview
19. Yüzyılda Türk şiirinde değişmeler başlamıştır. 19.Yüzyıl şiirinde en büyük yeniliği yapan Abdülhak Hamit Tarhan'dır. Yaptığı yeniliği açıkça görmemizi engelleyen keyfi dili yüzünden, bugün bizden uzak kalan Hamit ancak eserleri incelendiğinde, kendinden sonrakilerin gözlemleri ve hakkındaki değerlendirmeleri öğrenildikten sonra, anlaşılabilmektedir. Hamit sadece şiir yazmamıştır. Bir kısmı nesir, bir kısmı nesir-nazım karışık, bir kısmı da nazımla oyunlar yazmıştır. Bu eserlerinde hem şekil bakımından çeşitli yenilikler denemiş, hem de dönemin bütün sosyal fikirlerini bu oyunlara sokmuştur. Hamit uzun bir hayat sürmüş bir Tanzimat dönemi yazarı olduğu halde, Cumhuriyet döneminde de eser vermeye devam etmiştir. Son yıllarında hatıralarını da yazan Hamit'in bazı mektupları da yayımlanmıştır. Bu kitap geniş okuyucu kitlesi düşünülerek hazırlandığı için, Hamit'in hatıra ve mektuplarından alıntılar sadeleştirilmiştir. Metinlerde geçen, günümüzde artık kullanılmayan kelimelerin anlamları her metne dipnotu olarak eklenmiştir.
E-Book Content
fMl � KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIGI YAYINLARI : ABDÜLHAK HAMİD TARHAN Prof. Dr. İnci ENGİNÜN TÜRK BÜYÜKLERİ D İZİSİ : 19 61.n Kapak Düzeni Onay : 11.9.1986 gün Saim ON A.N ve 928. 1-3435 sayı. Birinci baskı, Kasım 1986 Baskı sayısı : 20.000 Ulucan Matbaası - ANKARA İÇİNDEKİL ER Önsöz ..... . 5 ABDÜLHAK HAMİD TARHAN . .. . . . .. . ... ... 7 1. ŞİİRLERİ .. . .. . .. . ... .. . .. . . . . . .. 41 2. TİYATROLARI . . ... ... ... ... ... 59 . Konusunu Günlük Hayattan Alan Eserleri . . . . . . 61 2) Allegorik Eseri .. . . . . . . . . .. ... 63 3). Yabancı Ülkeleri Konu Alan Eserleri 4). Tarihi Ko.nular . . .. . . .. ... .. 1). . ABDÜLHAK HAMİD'İN E S ERLERİ . .. BİBLİYOGRAF'YA .. . .. . . .. . .. ... ... ... ... ... ... ... 64 74 H3 95 ÖNSÖ Z Türk edebiyatında 19. yüzyılda en büyük yeniliği yapan şair Abdülhak Hamid Tarhan'dır. Bugün bilhassa kullandığı keyfi dil yüzünden bizden çok uzak görünen Abdülhak Hamid, dil engeli aşıldıktan sonra gerçekten çok ilgi çekici bir yazar olarak karşımıza çıkmakta ve yıl lar boyu kendisine karşı duyulan saygı anlaşılmaktadır. Bugün aşılmış merhaleler ardından baktığımızda, eski miş saydığımız Hamid, dünden bugüne gelirken, inanıl mayacak kadar yeni görünmektedir. Bu kitapta bu uzun ömürlü yazarın, bir macera ro manı kadar zengin hayat hikayesini, onun kendi hatıra larından çıkararak vermeğe çalıştım. Bunun sebebi :Ea mid'in hayat tecrübelerini eserlerine de geçirmiş olmasıdır. Hamid'in hayat macerasını bilmek eserlerini anlamayı ve değerlendirmeyi kolaylaştırmaktadır. H funid'in hatıratın dan, «Eserlerimi Nasıl Yazdım» adlı açıklamalarından, ruznamesinden ve mektuplarından yaptığım alıntıları bu günün günlük konuşma diline aktardım. Şiirlerinden ve bazı tiyatro eserlerinden yaptığL-rn alıntıları ise aynen muhafaza ettim. Hamid her an kelimeleriyle de oynayan bir yazar olduğu için onun üslubuna aslında dokunma mak gerekiyor. Fakat bu, geniş kitleye hitap edecek bir tanıtma kitabı olduğundan, esas olarak bugünün diliyle Hamid'i tanıtmayı uygun buldum. Onu daha yakından tanımak isteyen, dili ile, oyunları ile, anlamaya çalışmak zorundadır. 5 Hamid'in eserlerinin sayısı kitabın sonundaki alfa betik listede de görüleceği gibi çoktur. Bunların bir kısmı tefrika edilmiş, bir kısmı kitap olar.ak birkaç kere basıl mıştır. Bu kitapların yapılmış olan kaçak bulun